دومین جلسه کارگاه «آشنایی با عکاسی در فیلم و سینما» با حضور امیر عابدی، عکاس شناخته شده این حوزه در سالن فردوس موزه سینما برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی موزه سینما، امیر عابدی در ابتدای این کارگاه گفت: در ساخت فیلم مرحله‌ای تحت عنوان پیش تولید وجود دارد و در این مرحله عکاس از اولین افرادی است که وارد یک پروژه می‌شود. او در نقطه‌ای وارد فرآیند تولیدی می‌شود که قرار است تست‌های مربوط به گریم و لباس آغاز شود.

وی با بیان اینکه عکاس در هر پروژه با تهیه کننده برای عقد قرارداد طرف است، ادامه داد: طرف حساب عکاس فیلم تهیه‌کننده اثر است. کارگردان می‌تواند با عکاس وارد تعامل شده و یک رابطه دوطرفه برقرار شود. در مقطعی که هنوز با نگاتیو کار می‌کردیم، شروع کار در هر پروژه مطابق با تاریخ انعقاد قرارداد بود. اما طبق توافقات صنفی صورت گرفته ملاک شروع کار عکاس اولین جلسه تست گریم تا پایان فیلمبرداری بود.

عکاسان حرفه‌ای از هر پلان فقط تعداد محدودی عکس تهیه می‌کند

عابدی خاطرنشان کرد: من اولین جلسه تست گریم را معیار شروع کار خود قرار می‌دهم و این موضوع به تدریج در صنف هم جا افتاده است.

عکاس «شب یلدا» بیان داشت: با گران‌تر شدن سینما هفتاد درصد سرمایه فیلم‌ها هزینه عوامل پشت صحنه و روند تولید اثر می‌شد و سی درصد آن به بازیگران اختصاص داشت. به تدریج این نسبت تغییر کرد و معکوس شد! امروزه هفتاد درصد بودجه یک فیلم به بازیگران اختصاص می‌یابد.

عابدی ادامه داد: یک عکاس حرفه‌ای باید تنها به تعداد لازم عکس از هر پلان تهیه کند. اولین قدم در هر پروژه سینمایی، تست گریم است. اساسا عکاسان به صورت ماهانه دستمزد خود را دریافت می‌کنند.

این عکاس سینمای ایران درباره مشکلات رایج در پروژه‌های سینمایی و تلویزیونی گفت: هر قراردادی که منعقد می‌شود باید دارای نقطه شروع و پایان با قید تاریخ باشد و تعداد روزهای کار در آن مشخص شده باشد، چراکه هر پروژه‌ دارای برآوردی دقیق است. ملاک برای داوری در خصوص مشکلاتی که در سینما به وجود می‌آید، قرارداد است. امروزه بسیاری از فیلم‌ها از چهره‌های تازه به عنوان بازیگر استفاده می‌کنند و یک عکاس در مرحله تست بازیگر باید از زوایای مختلف از داوطلبان عکس بگیرد.

عابدی درباره شرایط مورد نیاز برای ثبت عکس‌های مربوط به تست گریم گفت: بهتر است عکس‌های تست گریم هنگام ظهر که خورشید به صورت عمود می‌تابد برداشته نشود، چراکه در این زمان عکس‌ها دارای سایه خواهند بود. بهترین زمان برای تست گریم، صبح و یا بعد از ظهر است و نباید عکس‌ها در زیر نور مستقیم خورشید گرفته شوند. می‌توان با رفلکتور نیز نور صورت بازیگر را تقویت کرد. عکس تست گریم نباید با نور مصنوعی یا فلاش گرفته شود، چراکه تمام سایه‌کاری‌های گریمور محو می‌شود.

عابدی با بیان اینکه در مرحله تست گریم ممکن است بخواهند بازیگری را جوان‌ یا پیرتر کنند، افزود: به عنوان مثال خسرو شکیبایی و رضا کیانیان برای فیلم «درد مشترک» در فرآیند گریم برای تهیه عکس آکسسواری جوان‌تر شدند.

عکاس فیلم «قرمز» ابراز داشت: تهیه عکس‌های آکسسواری بخشی از کار یک عکاس فیلم است و این عکس‌ها معمولا در سکانس‌هایی نظیر قاب عکس‌های موجود در صحنه یا آلبوم‌ها استفاده می‌شوند. یک عکاس باید هنگام خواندن فیلمنامه به چنین مواردی توجه داشته باشد.

وی خاطر نشان کرد: در یک فیلم سینمایی، کارگردان موتور محرکه پروژه به حساب می‌آید و تعیین کننده روابط میان افراد یک پروژه است و باید از ایجاد حواشی جلوگیری کند. همچنین یک عکاس نباید در طول فرایند تولید فیلم وارد حواشی شود .

عابدی ادامه داد: در مرحله تست گریم، تصاویر مختلفی برداشته می‌شود و طراح گریم از میان آن‌ها عکس‌های نهایی را انتخاب می‌کند و به عکاس اطلاع می‌دهد و تیم تولید مطابق با لابراتواری که عکاس انتخاب می‌کند، آن‌ها را چاپ می‌کند. یک لابراتوار باید با سلیقه عکاس در رنگ و موارد دیگر آشنا باشد و به همین دلیل بهتر است تا برای سال‌های طولانی تنها با یک لابراتوار کار کنید.

عابدی با بیان اینکه نرم افزارهایی همچون فتوشاپ تنها حکم یک ابزار کمکی را برای عکاس دارند، خاطرنشان کرد: برای اولین بار در تاریخ آموزش عالی کشور، ما تدریس واحدی با عنوان «عکاسی سینمایی» را در دانشگاه پاریس آغاز کرده‌ایم. این روزها هوش مصنوعی به سرعت در حال گسترش است و تنها باید آن را پذیرفت و در مقابل آن تسلیم شد. به تدریج بخشی از خلاقیت انسان ممکن است به هوش مصنوعی سپرده شود و این اتفاق بسیار عجیب خواهد بود.

این عکاس مطرح سینمای ایران در خصوص مرحله تست لباس نیز گفت: بازیگر در سکانس های یک فیلم لباس‌های مختلفی را بر تن می‌کند. در پروژه‌های حرفه‌ای، تست لباس و گریم همزمان با هم اتفاق می‌افتد. این موضوع در کارهای تاریخی امری بسیار پیچیده است. در مجموعه مدار صفر درجه ساخته حسن فتحی که از نظر من یکی از بهترین سریال‌های تاریخی تلویزیون است، چهار ملیت مختلف ایرانی، فرانسوی، لبنانی و مجارستانی به عنوان بازیگر اصلی حضور داشتند و روند دورخوانی آن‌ها حیرت انگیز بود. هر یک از آن‌ها دارای گریم‌ و لباس‌های متفاوتی بودند. گروه صحنه در این مجموعه دارای آرشیو بود و از تمام وسایل تهیه شده توسط آن‌ها عکس‌ تهیه شده و هر آکسسوار و عکس کدگذاری شده بود و این اتفاق در پروژه‌های دیگری هم رخ می‌دهد. برای همین حتی ابزارهای مورد نیاز در صحنه نیز به عکس نیاز دارند.

وی افزود: معمولا میان کارگردان و عکاس باید تعامل شکل بگیرد که این تعامل می‌تواند در مراحل مختلف فیلمبرداری اعمال شود. گرچه در امور حرفه‌ای و مالی طرف حساب یک عکاس تهیه کننده است اما در امور هنری و آرتیستیک باید با کارگردان یک پروژه در تعامل بود. این تعامل به خصوص باید با عوامل دیگر نظیر فیلمبردار، صدابردار و بازیگر به عنوان پاتنر اصلی عکاس به وجود بیاید. باید مراقب بود تا صدای شاتر عکاس در هنگام فیلمبرداری مزاحمتی برای صدابردار ایجاد نکند. همچنین در روز نخست فیلمبرداری یک عکاس موفق باید تشخیص دهد بازیگر مقابل دوربین به روش تکنیکی و یا حسی عمل می‌کند. بازیگر حسی به سکوت برای اندیشیدن نیاز دارد و باید این شرایط را برای او فراهم کرد اما بازیگر تکنیکی نیز خود را با هر شرایطی به راحتی وفق می‌دهد.

عابدی در بخش پایانی صحبت‌های خود بیان داشت: هر شاتی را که دوربین ثبت می‌کند، باعث می‌شود تا مبلغی از قیمت آن کاسته شود و باید به این نکته توجه کرد. همواره فکر کنید حافظه دوربین شما تنها به اندازه یک فریم فضای خالی دارد و در این حالت است که یک عکس بسیار متفاوت را ثبت خواهید کرد.

عکس فیلم در ژانر عکاسی تبلیغاتی دسته بندی می‌شود و به همین دلیل باید با طراح پوستر نیز در تعامل بود.

در انتهای نشست، گواهی حضور در این کارگاه توسط موزه سینما به شرکت‌کننده‌ها داده شد.